In 1985, toen Chiropractie werd geïntroduceerd in Limburg, was er geen vergoeding voor de behandelingen door het CZ (toen Ziekenfonds A.Z.M.). Hier kwam al vlug verandering in nadat de toenmalige controlerende artsen J. Daams en M. Pierey een onderzoek hadden gedaan in onze praktijk, destijds gevestigd op de Promenade in Heerlen.

Hieronder volgt een korte samenvatting van de onderzoeksresultaten:

Inleiding:
Vanwege de grote vraag naar chiropractie in de regio heeft het Ziekenfonds A.Z.M. in 1988 besloten alle patiënten chiropractie te enquêteren. De enquête was bedoeld om de tevredenheid van de patiënten te peilen. Ook was de enquête bedoeld om informatie te geven over de anamnese en voorbehandelingen van de patiënten.

Aan alle behandelde en in behandeling zijnde patiënten werd een enquêteformulier meegeven.
In totaal hebben 315 patiënten het enquêteformulier ingevuld geretourneerd, een respons van 63%. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers bedroeg 44,8 jaar.
Het gemiddeld aantal behandelingen per patiënt bedroeg 12,5 behandelingen.

Resultaat:

• 2% van de patiënten hadden de behandelingen geen baat gehad.
• 4% van de patiënten had zich een verbetering voorgedaan van 25%,
• 21% van de patiënten had zich een verbetering voorgedaan van 50%,
• 50% van de patiënten had zich een verbetering voorgedaan van 75% en tot slot had zich
• 23% van de patiënten een verbetering voorgedaan van 100%.

Met betrekking tot de klachtenduur werden de volgende percentages geconcludeerd:
Klachten met een duur van minder dan 1 jaar gaven een verbetering aan van 88%
Deelnemers die al 1 tot 5 jaar met de klachten te maken hadden, gaven een verbetering aan van 70,9% en deelnemers die al meer dan 5 jaar met de betreffende klachten te maken hadden, toonden een verbetering van 66,1 %.

Uit deze gegevens kon geconcludeerd worden dat klachten van korte duur de beste behandelingsresultaten boekten. Hoe langer men al met de betreffende klacht rond liep, hoe lager het percentage van verbetering werd, terwijl toch ook bij langdurige klachten bij 2 van de 3 patiënten een verbetering van 75% kon worden bereikt.

Onderrugklachten:
Onder de deelnemers bevonden zich 92 patiënten met onderrugklachten. Drie van hen werden geopereerd aan een HNP (hernia).
Gemiddeld werd de patiënt door 2,2 deskundigen behandeld alvorens zij chiropractische behandelingen ondergingen.
Het resultaat van deze chiropractische behandelingen bij deze 92 deelnemers met rugklachten was als volgt:
Van de deelnemers had 1,9% geen baat bij de chiropractische behandelingen.
Bij 3,8% van de deelnemers kon een verbetering van 25% worden gemeten.
Bij 18,5% van de deelnemers kon een verbetering van 50% worden gemeten
Bij 52,1% van de deelnemers was een verbetering zichtbaar van 75%.
Bij maar liefst 21,7% van de deelnemers was er sprake van 100% verbetering na de chiropractische behandelingen.

(Pseudo) Radiculaire klachten lumbaal:
Van de 315 deelnemers werden 101 deelnemers geregistreerd met (pseudo) radiculaire klachten lumbaal. Elke patiënt had gemiddeld 2,4 deskundigen gezien alvorens chiropractische behandelingen te ondergaan.
Het resultaat van deze chiropractische behandelingen bij deze 101 deelnemers was als volgt:
Van de deelnemers had 0% geen baat bij de behandelingen.
Bij 3% van de deelnemers kon een verbetering van 25% worden gemeten.
Bij 23% van de deelnemers kon een verbetering van 50% worden gemeten.
Bij 53% van de deelnemers was een verbetering zichtbaar van 75%.
Bij maar liefst 21% van de deelnemers was er sprake van 100% verbetering na de chiropractische behandelingen.

HNP-Syndroom (Hernia):
Onder de deelnemers bevonden zich 48 patiënten met het HNP-syndroom. Bij 14 van hen werd een operatie voorgesteld en bij 6 van hen werd een operatie uitgevoerd.
Bij 3 van de 6 geopereerde patiënten kon een verbetering worden vastgesteld van 75% na chiropractische behandeling en bij de overige 3 een verbetering van 100%. De 48 patiënten hadden gemiddeld 2,5 deskundige geraadpleegd, voor ze naar een chiropractor gingen.
Conclusie: Patiënten met (pseudo) radiculaire en HNP-achtige klachten zijn door middels van chiropractie goed te helpen, zelfs als ze al een operatie in het verleden hadden ondergaan. Het lijkt erop dat de patiënten met de diffuse onderrugklachten het minst goed te helpen zijn, doch ook hun percentage – 75% of meer verbeterd – ligt op ruim 70%.

Nekklachten zonder uitstraling (al of niet met onderrugklachten):
Dit betrof een groep van 71 van de 315 deelnemers. Gemiddeld werd de patiënt door 2,07 deskundigen behandeld alvorens chiropractische behandelingen te ondergaan. Ook het merendeel van deze patiënten gaf aan dat door chiropractie de klachten voor 75% of meer werden verholpen.

Nekklachten met uitstraling (al of niet met onderrugklachten):
Dit betrof een groep van 86 van de 315 deelnemers. Gemiddeld werd de patiënt door 2,53 deskundigen behandeld alvorens chiropractische behandelingen te ondergaan.
Het resultaat van de chiropractische behandelingen bij deze 86 patiënten was als volgt.
Zo’n 2,3% van de patiënten had geen baat bij de behandelingen.
Bij 3,5% van de deelnemers kon een verbetering worden gemeten van 25%.
Bij 17,4% van de deelnemers kon een verbetering worden geconstateerd van 50%.
Bij 59,3% van de deelnemers kon een verbetering worden geconstateerd van 75% en bij maar liefst 17,4% van de deelnemers kon een verbetering worden geconstateerd van 100% dank zij de chiropractische behandelingen.
Hierbij kan nog vermeld worden dat 8 patiënten van deze groep 1 x eerder waren geopereerd, waarvan 2 patiënten zelfs al 2 operaties hadden ondergaan. Van deze 8 patiënten werd bij 6 van hen een verbetering van 75% of meer geconstateerd en bij 2 patiënten toch nog een verbetering van 50%.

Migraine:
Van de 315 deelnemers hadden 36 deelnemers migraine klachten. Gemiddeld werd de patiënt door 2,73 deskundigen behandeld, alvorens zij chiropractische behandelingen ondergingen.
Het resultaat van de chiropractische behandelingen bij deze 36 deelnemers was als volgt:
Er waren geen deelnemers die géén baat hadden bij de chiropractische behandelingen.
Bij 3% van de deelnemers kon een verbetering worden gemeten van 25%,
Bij 19% van de deelnemers kon een verbetering worden gemeten van 50%.
Bij 56% van de deelnemers werd een verbetering gehaald van 75% en bij maar liefst
bij 22% van de deelnemers werd een verbetering geconstateerd van 100%.
Conclusie: ook met betrekking tot de duur van de aanwezige klacht kon geconstateerd worden dat ook langdurige migraine patiënten volledig van hun klachten kunnen worden bevrijd dankzij chiropractische behandelingen.

Tevredenheid van patiënten die in het verleden manuele therapie hadden gehad:
Van de 315 deelnemers gaf 67,8% aan na chiropractie 75% of meer verbetering van de klacht te constateren. Deze verbetering was echter wel minder dan de gemiddelde verbetering door chiropractie.

Tevredenheid van patiënten die in het verleden geopereerd zijn:
Bij de vragen in de enquête met betrekking tot tevredenheid over chiropractie bij de deelnemers die eerder een operatie hadden ondergaan kon het volgende worden geconcludeerd. In totaal waren 21 deelnemers in het verleden geopereerd. Zij hadden gemiddeld 4,6 deskundigen geraadpleegd alvorens chiropractische behandelingen te ondergaan.
Bij 33% van deze 21 deelnemers kon na chiropractische behandelingen een verbetering van 50% worden geconstateerd. Bij 38% een verbetering van 75%, en maar liefst bij 29% van de deelnemers kon een verbetering van 100% worden geconstateerd.
Het subjectieve behandelresultaat van geopereerde patiënten bleek nauwelijks af te wijken van de resultaten van de totale groep.

Tevredenheid van patiënten die in het verleden fysiotherapie hebben gehad:
Bij de vragen in de enquête naar de tevredenheid over chiropractie bij deelnemers die eerst fysiotherapeut had bezocht kon het volgende worden geconcludeerd. Maar liefst 200 van de 315 deelnemers hadden eerder een fysiotherapeut bezocht, waarbij geen doorslaggevende resultaten werden bereikt. Van de 200 deelnemers kon bij 2/3 een verbetering van 75% of meer worden geconstateerd nadat zij chiropractische behandelingen hadden ondergaan.

Discussie:
Volgens de enquête gegevens werd chiropractie door de patiënten ervaren als een positieve behandelmethode. Ruim 70% van de patiënten gaf immers aan voor 75% of meer verbetering te ervaren na chiropractie te hebben ondergaan. Voor patiënten met een korte klachtenduur loopt dit percentage op tot 90%. Helaas is deze enquête een momentopname en verre van hoogwetenschappelijke waarde. Doch naar de mening van de controlerende artsen Daams en Pierey kan de gezondheidszorg niet om chiropractie heen. Chiropractie blijkt voor patiënten met jarenlange rugklachten eindelijk soelaas te bieden. Het was aanbevelingswaardig om chiropractie toe te laten in het normale gezondheidscircuit met een normaal verwijsbeleid en normale financiering.
Door de controlerende artsen waren vele van de patiënten uit de enquêtegroep al persoonlijk geïnterviewd in het kader van de betalingsregeling. Opvallend was de hulpeloosheid van de hulpverlener, huisarts, specialist en paramedicus met betrekking tot de rugpatiënten. Deze laatsten proberen dan in het gezondheidscircuit hun eigen weg te vinden, vaak met fatale gevolgen voor hun verdere gezondheid en leefomstandigheden. Dit alles zou onnodig zijn als chiropractie in het normale gezondheidscircuit zou worden opgenomen.

Bron:
J. Daams
M. Pierey;
controlerende artsen AZM, Stichting Algemeen Ziekenfonds van de Mijnstreek, Heerlen 1988.